Jesteś przedsiębiorcą, który wytwarza odpady? Chcesz wiedzieć, czy możesz je na własną rękę transportować na miejsce dalszego zagospodarowania? Rozwiewamy wątpliwości dotyczące samodzielnego przewozu odpadów przez przedsiębiorstwo i podpowiadamy, o czym pamiętać.
Czy samodzielny transport odpadów przez przedsiębiorstwo jest możliwy?
Zgodnie z obowiązującym w Polsce prawem przedsiębiorstwo, które wytwarza odpady, może je samodzielnie transportować do podmiotu odpowiedzialnego za ich dalsze zagospodarowanie. Warunek jest jeden: musi mieć wpis do rejestru BDO jako wytwórca. Nie ma natomiast konieczności uzyskania wpisu w dziale VII BDO – „transportujący odpady”.
BDO – co to?
BDO to Baza Danych Odpadowych (a precyzyjniej mówiąc Baza Danych o Produktach i Opakowaniach oraz Gospodarce Odpadami), czyli zintegrowany system teleinformatyczny, który składa się m.in. z rejestru BDO i modułów służących do ewidencji i sprawozdawczości środowiskowej. Pozwala on na gromadzenie i zarządzanie wszystkimi informacjami o odpadach, co ma na celu ogólną poprawę poziomów recyklingu, a także ograniczenie szarej strefy i dzikich wysypisk.
Samodzielny transport odpadów przez przedsiębiorstwo – o czym pamiętać?
Samodzielny transport odpadów przez przedsiębiorstwo to wymagające zadanie. Istnieje kilka kwestii, o których przedsiębiorca powinien pamiętać, jeśli chce je realizować bez narażania się na ryzyko kary.
- Uzyskanie wpisu do rejestru BDO jako wytwórca odpadów. Zakres wpisu musi objąć wszystkie odpady, w tym także niebezpieczne. Te ostatnie w rejestrze odpadów oznacza się indeksem górnym w postaci gwiazdki „*”. W przypadku wytwórcy odpadów, który na własną rękę transportuje odpady do podmiotu odpowiedzialnego za ich dalsze zagospodarowanie, taki wpis jest wystarczający do podjęcia samodzielnego transportu.
- Powyższa zasada ma pewne ograniczenia. Jeśli podmiot zajmuje się transportem odpadów innych, niż wytworzone przez siebie (np. na zasadzie użyczenia środka transportu) dodatkowo niezbędny jest wpis w BDO w dziale VII (jako “transportujący odpady”). Co istotne, transport odpadów może odbywać się tylko na terytorium Polski. Transgraniczne przemieszczanie odpadów objęte jest dodatkowymi przepisami i każdorazowo wymaga uzyskania niezbędnych zezwoleń.
- Nie ma żadnych limitów co do ilości odpadów (w tym odpadów niebezpiecznych), jakie przedsiębiorstwo będące ich wytwórcą może przetransportować do podmiotu odpowiedzialnego za ich dalsze zagospodarowanie. Limity odpadów dotyczą pozwolenia na wytwarzanie odpadów, jeżeli ich masa przekracza 1 Mg rocznie w przypadku odpadów niebezpiecznych lub 5000 Mg rocznie – w przypadku odpadów innych niż niebezpieczne. Limity ilościowe dotyczą także transportu transgranicznego.
- Przedsiębiorca, który samodzielnie transportuje wytworzone przez siebie odpady, musi zadbać o to, aby ich przewóz nie zagrażał środowisku naturalnemu i spełniał wszystkie wymagania zawarte w prawie. Na przykład, w przypadku odpadów niebezpiecznych należy stosować przepisy ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o przewozie towarów niebezpiecznych (Dz. U. 2011 Nr 227 poz. 1367 z późn. zm.). W sprawach, które nie są uregulowane ustawą, stosuje się umowy:
- ADR – to umowa europejska, która dotyczy międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych. Została sporządzona w Genewie dnia 30 września 1957 r., a Polska ratyfikowała ją w 1975 r. (Dz. U. z 2019 r. poz. 769),
- RID – to regulamin dla międzynarodowego przewozu kolejami towarów, niebezpiecznych, który stanowi załącznik C do sporządzonej 9 maja 1980 r. w Bernie Konwencji o międzynarodowym przewozie kolejami (COTIF – Dz. U. z 2017 r. poz. 1355),
- ADN – to umowa europejska, która dotyczy międzynarodowego transportu towarów niebezpiecznych (ADN) śródlądowymi drogami wodnymi. Została zawarta w Genewie dnia 26 maja 2000 r. (Dz. U. z 2010 r. poz. 1537).
Drugim istotnym aktem prawnym, do którego muszą stosować się przedsiębiorcy samodzielnie transportujący wytworzone przez siebie odpady jest rozporządzenie Ministra Środowiska z 7 października 2016 r. w sprawie szczegółowych wymagań dla transportu odpadów (Dz.U. z 2016 r. poz. 1742). Określa ono m.in. sposoby transportu i wymagane oznakowanie środków transportu.
Nie istnieją przepisy, które nie pozwalałyby przedsiębiorstwu będącemu wytwórcą odpadów (także niebezpiecznych) na ich samodzielny transport do miejsca, gdzie zostaną odpowiednio zagospodarowane. Przewóz ten musi jednak odbywać się w zgodzie z obowiązującymi przepisami i zasadami dotyczącymi bezpieczeństwa środowiska, mienia oraz zdrowia i życia ludzi. Jeżeli spełnienie rygorystycznych norm nie wchodzi w grę, transport odpadów lepiej powierzyć wyspecjalizowanym podmiotom. Pozwoli to uniknąć ewentualnych kar za niewłaściwe gospodarowanie nimi.
