Błędne uznanie danej substancji lub przedmiotu za produkt uboczny, a tym samym odstąpienie od realizacji obowiązków narzuconych przez przepisy odpadowe, niesie za sobą poważne konsekwencje. Żeby uniknąć wątpliwości i kar, warto przeanalizować obowiązujące przepisy prawne i dostępne możliwości. Kiedy można uznać odpad za produkt uboczny?
Uznanie odpadu za produkt uboczny – co daje przedsiębiorcy?
Procedura uznania odpadu za produkt uboczny to jedna z dwóch ścieżek przewidzianych w Ustawie o odpadach, które pozwalają przedsiębiorcy “wyjąć” substancję lub materiał spod reżimu przepisów odpadowych, a tym samym uniknąć konieczności realizacji wielu obowiązków. Znajduje ona zastosowanie w przypadku tzw. pozostałości poprodukcyjnych powstających w procesie produkcji, które mogą być wykorzystane do innych celów, będąc niekiedy surowcem bądź produktem dla innych rodzajów działalności.
Uznanie odpadu za produkt uboczny jest źródłem wymiernych korzyści dla przedsiębiorcy. Redukuje do minimum formalności i obciążenia administracyjno-prawne, a także pozwala zwiększyć krąg potencjalnych odbiorców produktów ubocznych. Polskie ustawodawstwo i rozstrzygnięcia organów administracyjnych zmierzają jednak w kierunku uregulowania i gospodarowania pozostałościami poprodukcyjnymi.
Dlatego uznanie odpadu za produkt uboczny to procedura, która ma ściśle określone ramy prawne i wymaga spełnienia określonych kryteriów przez jego wytwórcę.
Kiedy uznanie odpadu za produkt uboczny jest możliwe?
Jak wspomniano, aby pozostałości poprodukcyjne mogły zostać uznane za produkt uboczny, muszą zaistnieć określone przesłanki. Zostały one określone w art. 10 Ustawy o odpadach. Zgodnie z nim, przedmiot lub substancję powstającą w wyniku procesu produkcyjnego, którego głównym celem nie jest produkcja tejże pozostałości, można uznać za produkt uboczny niebędący odpadem, jeżeli łącznie są spełnione przesłanki:
- dalsze wykorzystanie przedmiotu lub substancji jest pewne,
- pozostałość poprodukcyjna może być wykorzystywana bezpośrednio, bez
- dalszego przetwarzania wykraczającego poza normalną praktykę przemysłową. Innymi słowy, produkt uboczny ma zastąpić materiał, który w przeciwnym razie zostałby wykorzystany w procesie zamiast niego,
- pozostałość poprodukcyjna jest produkowana jako integralna część
- procesu produkcyjnego,
- dana substancja lub przedmiot spełnia wszystkie istotne wymagania, w
- tym prawne i w zakresie ochrony środowiska oraz zdrowia i życia ludzi, a jej (jego) wykorzystanie nie będzie negatywnie oddziaływać na środowisko lub zdrowie i życie ludzi,
- substancja lub przedmiot spełnia szczegółowe warunki, które zostały określone w przepisach prawa UE lub wydanych na mocy art. 11 ust. 6 o odpadach.
Co ważne, aby pozostałość poprodukcyjna została uznana za produkt uboczny, a nie odpad, musi spełniać wszystkie przesłanki łącznie. Nie ma znaczenia natomiast to, czy substancja lub przedmiot będzie mieć właściwości niebezpieczne czy też nie. Liczy się bowiem fakt, że jest w stanie rzeczywiście zastąpić inny materiał w procesie produkcyjnym.
Obecnie składane zgłoszenia produktów ubocznych są poddawane wnikliwej, dwuetapowej weryfikacji. Żeby zmaksymalizować szansę na przychylną decyzję, należy zadbać o to, aby zgłoszenie spełniało wymogi formalne i miało solidne podstawy prawne. Warto więc zdecydować się na profesjonalne usługi specjalistów ds. konsultingu środowiskowego.
Zadbają oni o wszelkie szczegóły zgłoszenia i odpowiednio je umotywują, a w przypadku uzupełnień dokonają merytorycznych wyjaśnień.
Uznanie w procedurze administracyjnej odpadu za produkt uboczny jest źródłem różnych korzyści dla przedsiębiorcy, m.in. zwalnia z konieczności realizacji przez niego części obowiązków wynikających z przepisów prawa odpadowego. Żeby jednak do tego doszło, pozostałości poprodukcyjne muszą spełniać określone przesłanki. Tylko wówczas procedura zostanie rozstrzygnięta na korzyść przedsiębiorcy.