Jednym z obowiązków, jakie ciążą na pracodawcy w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej i zatrudnianiu personelu, jest konieczność wykonywania pomiarów czynników szkodliwych w środowisku pracy. Badania BHP, bo tak w skrócie się je nazywa, muszą być przeprowadzane według określonej częstotliwości. Od czego ona zależy? Co ile trzeba je wykonywać?
Badania BHP – jakie korzyści płyną z ich regularnego wykonywania?
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 2 lutego 2011 roku dotyczącego badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy, to pracodawca jest zobowiązany do wskazania czynników szkodliwych, które mogą szkodzić zdrowiu zatrudnionego personelu. Ciąży na nim również obowiązek przeprowadzenia pomiarów wskazanych czynników.
Specjalista do spraw BHP z ramienia zakładu pracy powinien rozpoznać źródła emisji szkodliwych substancji i ocenić warunki wykonywania pracy w danym miejscu, a następnie określić zakres badań niezbędnych do wykonania na konkretnych stanowiskach. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, przedsiębiorca przeprowadza badania BHP na własny koszt. Zadanie to powinien powierzyć akredytowanemu laboratorium, co daje gwarancję prawidłowości ich wykonania oraz obiektywności otrzymanych wyników.
Przeprowadzenie badań – pomiaru czynników szkodliwych – w wyznaczonym terminie pozwala nie tylko spełnić ustawowy obowiązek, unikając ewentualnych kar, ale także zadbać o bezpieczeństwo i komfort pracy zatrudnionego personelu. Daje to również przedsiębiorcy możliwość poprawy warunków środowiska pracy oraz ustawicznego doskonalenia procesów technologicznych, jakie mają miejsce w zakładzie.
Badania i pomiary czynników szkodliwych w środowisku pracy – od czego zależy ich częstotliwość?
Żeby badania BHP sprzyjały bezpieczeństwu i komfortowi pracy, muszą być wykonywane zgodnie z zaleceniami ustawodawcy. Nierzadko istnieje konieczność ich systematycznego wykonywania. Częstotliwość, podobnie jak rodzaj, zakres i metody, określa wspomniane wyżej Rozporządzenie Ministra Zdrowia. Uzależnia ono terminy przeprowadzania pomiarów od dwóch zmiennych. Są to:
- rodzaj czynnika szkodliwego,
- wynik ostatniego badania.
Co ważne, pracodawca jest zobowiązany do przeprowadzenia badań BHP w zakresie chemicznych i fizycznych czynników szkodzących zdrowiu każdorazowo, jeśli doszło do zmian w wyposażeniu technicznym, procesie technologicznym lub warunkach wykonywania pracy, a modyfikacje te wpłynęły na zmianę poziomu emisji. Pomiary wykonuje się także wtedy, gdy wystąpiły okoliczności uzasadniające ich ponowne przeprowadzenie.
Jak często należy wykonywać badania BHP?
Zgodnie ze wspomnianym Rozporządzeniem Ministra Zdrowia, pierwsze badania i pomiary czynników szkodliwych w środowisku pracy przedsiębiorca powinien wykonać przed upływem 30 dni od momentu rozpoczęcia działalności gospodarczej. Natomiast kolejne – według częstotliwości określonej w Rozporządzeniu. Od reguły tej istnieją jednak pewne wyjątki (również opisane w Rozporządzeniu).
W tabeli poniżej przedstawiamy częstotliwość niektórych badań BHP, którą należy zachować, aby spełnić ustawowy obowiązek.
| Rodzaj czynnika szkodliwego | Wynik ostatniego badania i pomiaru | Częstotliwość (co najmniej) |
| czynnik fizyczny: hałas, drgania mechaniczne | natężenie powyżej 0,2 do 0,5 wartości NDN | raz na dwa lata |
| czynnik fizyczny: hałas, drgania mechaniczne | powyżej 0,5 wartości NDN | raz na rok |
| mikroklimat zimny lub gorący | występowanie mikroklimatu | raz na rok |
| czynnik chemiczny lub pył | stężenie powyżej 0,1 do 0,5 wartości NDS | raz na dwa lata |
| stężenie powyżej 0,5 wartości NDS | raz w roku | |
| czynnik o działaniu rakotwórczym lub mutagennym | stężenie powyżej 0,1 do 0,5 wartości NDS | raz na sześć miesięcy |
| stężenie powyżej 0,5 wartości NDS | raz na trzy miesiące | |
| Pola lub promieniowanie elektromagnetyczne o częstotliwości 0 Hz – 300 GHz | jeśli stwierdzono wyłącznie występowanie strefy pośredniej | raz na dwa lata |
| jeśli stwierdzono również występowanie strefy zagrożenia bądź strefy zagrożenia i strefy niebezpiecznej | raz na rok | |
| pył zawierający azbest | bez względu na wynik | raz na trzy miesiące |
Systematyczne przeprowadzanie badań na stanowiskach pracy nie tylko pozwala uniknąć konsekwencji związanych z ich zaniechaniem (niewykonaniem), ale również jest wyrazem troski o bezpieczeństwo i komfort pracy zatrudnionego personelu. To właśnie dlatego ich wykonanie warto powierzyć specjalistom. W Ekomeritum dokładamy wszelkich starań, aby badania i pomiary zostały rzetelnie przeprowadzone. To gwarancja uzyskania miarodajnych wyników.
